Doğumda Yaşanabilecek Sorunlar

Doğum doğal ve normal bir süreç olmasına rağmen, bazen  işler yolunda gitmediğinde anne ve bebek hayatını tehdit edecek boyutta ciddi sorunları da beraberinde getirebilir. Bunlar kısaca  şu şekilde sıralanabilir:

A-Doğum Sonrası Kanamalar
Normal doğumda 500ml, sezaryenle doğumda 1000ml olmak üzere normalde kanama beklenir. Bunları aşan miktarlardaki veya kan naklini gerektirecek düzeyde oluşan kan kaybına doğum sonrası kanama denir.Tüm dünyada anne ölümlerinin önde gelen nedenlerinden olup en az ¼’inden sorumludur. Gelişmekte olan ülkelerdeki doğumların %10-15’inde doğum sonrası kanama olmakta bunların %2’si ölümle sonuçlanmaktadır. Nedenleri şunlar olabilir:

1. Rahim kasılmasında yetersizlik. En sık neden budur.Risk faktörleri;çoğul gebelik,bebeğin içinde bulunduğu suyun fazlalığı,iri bebek,uzamış ve zor doğumlar,bebeğin sıvısının enfeksiyonu ve bazı ilaçlardır.Ancak doğum sonrası kanamalar sıklıkla risk faktörü olmayanlarda görülmektedir.

2. Doğum kanalı ve çevresindeki yırtıklar ile bunlara bağlı doku içine kanamalar.

3. Rahim içinde kalan gebelik ürünleri(Bebeğin eşi: plasenta vb).Risk faktörleri; plasentada ek bölümlerin varlığı,plasentanın rahme yapışma bozukluklarıdır.Bu yapışma bozuklukları sezaryenle doğum oranındaki artışla paralel olarak artar.

4. Pıhtılaşma bozuklukları. Risk faktörleri;şiddetli gebelik zehirlenmesi,eşin erken ayrılması,bebeğin sıvısının kana karışması ve bazı kan hastalıklarıdır.

B- Rahimde kısmi ve tam yırtılmalar
Risk faktörleri;geçirilmiş rahim ameliyatları(sezaryen,ur alınması vb),travma ve müdahaleli doğumlardır.

C-Rahmin iç yüzünün ters dönmesi

D-Bebeğin içinde bulunduğu sıvının(amnion sıvısı) kana karışması
Eylem ve doğum sırasında veya hemen doğum sonrasında oluşur.Kesin tanı ölüm sonrası otopside konulur.Solunum sıkıntısı,tansiyon düşüklüğü,şok,bilinç değişikliği ve yaygın damar içi pıhtılaşma gerçekleşir.Kriz,huzursuzluk ve bebekte sıkıntı oluşur.Anne ve bebek ölüm oranı yüksektir.

E-Pelvik damarlarda pıhtılaşma ve iltihap
Doğumların 1/2000 ile 1/3000’inde,en çok sezaryen doğumdan sonra görülür.Ani başlayan ataklar halinde ateş olur,ateşsiz dönemde hasta rahattır.Ağrı yoktur.

F-Bebeğin içinde bulunduğu su kesesi ve sıvının iltihabı
Zamanında doğumların %1-2, erken doğumların %5-10’ unda görülür. Risk faktörleri; ilk doğum,eylem süresi,su kesesinin yırtılmasından itibaren geçen süre,genç yaş,düşük sosyoekonomik düzey,vajen iltihabı,bebeğin dışkısı da risk faktörlerindendir.

G-Doğum sonrası rahim içi iltihabı
Normal doğumlarda %5,sezaryenle doğumlarda %10 görülür.Üstteki risk faktörlerine ek olarak sezaryenle doğum,annede şeker hastalığı,eşin elle çıkarılması ve düşük sosyoekonomik düzey de risk oluşturur.

H-Göbek kordonu sarkması
Risk faktörleri; su kesesinin açık olması,başın doğum kanalına girmemesi,baş geliş dışında gelişler,çoğul gebeliklerde ikinci bebek,çok doğurmuşluk ve suyun fazla olmasıdır.

I-Bebeğin su kesesine dışkısını yapması
Bebeğin sıvısına dışkısını yapması,tüm canlı doğumların %7-20’sinde görülür ve bebekte solunum sistemi sorunlarında risk artışıyla ilişkilidir.Bu bebeklerin%2-9’u doğum öncesinde veya sırasında bunu yutarlar.Bu da doğum sonrası bebekte ciddi solunum sorunlarına hatta %12 oranında ölüme neden olabilir.

Doç. Dr. Serdar Oğuz
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı