Gebelikte Egzersiz

Gebelikte Egzersiz
Gebelikte yapılan egzersizin hem anne adayı hem de anne karnındaki bebekte yaratabileceği potansiyel tehlikelerin önlenmesi için yapılan aktivitenin fizyoterapist ve sağlık personeline danışılarak düzenlenmesi uygun olacaktır.

Gebelikte egzersizin potansiyel yararları ;

• Dolaşım ve sindirim işlevlerini düzenler
• Annenin kilo kontrolünü sağlar
• Dayanıklılık ve kuvvetin artırılmasına yardımcı olur
• Doğum için gereken kas aktivitesini destekler
• Egzersiz, sosyal etkileşimin sağlanması, sosyal ve psikolojik açıdan iyilik hissinin artırılmasına katkıda bulunur
• Doğum sırasındaki olası sorunların azaltılmasını sağlar
• Doğumu kısaltmaya yönelik potansiyelin geliştirilmesine yardımcı olur
• Gebelik diyabeti olasılığının önlenmesinde önemlidir
• Doğum sonrası iyileşmeyi hızlandırır

Egzersizin sakıncalı olabileceği durumlar;

• Kalp- damar, solunum, böbrek ve tiroid hastalıkları
• Şeker hastalığı (kontrol edilemeyen tip1 diyabet)
• Düşük, prematüre doğum, fetal büyüme geriliği ve servikal yetmezlik öyküsü
• Hipertansiyon, vajinal kanama, fetal hareketlerin azalması, anemi, makatla geliş, plasenta previa [American College of Obstetricians and Gynaecologists(ACOG) 2002].

Öneriler
Şimdiye kadar yapılan çalışmalar gebelikte en güvenli egzersiz tiplerinin yürüyüş ve yüzme olduğunu göstermiştir. Düzenli egzersiz yapanlar ile yapmayan kişilere verilecek egzersiz önerileri farklıdır.

Düzenli egzersiz yapan gebeler;

• Egzersize başlamadan önce fizyoterapiste ve doktora danışmalı
• Haftanın belirli günlerinde, 30 dakika süreyle egzersiz yapılmalı (kalp hızı kontrollü).
• Temas sporlarına, düşme ve abdominal travma (karın travması) riski yüksek olan aktivitelere son verilmeli
• Düşük şiddetteki egzersizler tercih edilmeli
• Kas iskelet sistemine binen stresi azaltmak için ayağı destekleyen uygun ayakkabılar giyilmeli
• Su kaybını önlemek için uygun miktarda sıvı alınmalı, sıcak ve nemli ortamlarda ya da ateş varken egzersiz yapılmalı
• Isınma ve soğuma için en az 5 dakika vakit ayrılmalı.
• İlerleyici germe egzersizleri uygulanmalı (relaksin hormonunun etkileri nedeniyle).
• Denge gerektiren egzersizlerden, fazla çömelmekten, çaprazlayarak adım atmaktan ve hızlı yön değiştirmekten kaçınılmalı
• Aortokaval kompresyondan sakınmak için 16 haftalık gestasyondan sonra sırtüstü pozisyonda uzun süreli egzersiz yapılmamalı.

Düzenli egzersiz yapmayanlar gebeler;

• Yukarıdakilere ek olarak aşağıdaki önerileri de yerine getirmelidirler.
• 13 haftalık gestasyonun sonuna ulaşıncaya kadar egzersiz programına başlamamalı.
• Egzersize su içi gebelik egzersizleri gibi, vücut ağırlığı binmeksizin yapılabilen egzersizlerle başlanmalı
• Fizyoterapist gözetiminde, basit ve temel egzersizlerle başlayıp egzersiz toleransı yavaş yavaş artırılmalı

Egzersize Ne Zaman Son Verilmeli?
Aşağıdaki sorunlarla karşılaşan tüm kadınlar egzersize derhal son verip doktorlarına başvurmalıdırlar:

• Abdominal (karın) ve pubik (kasık) ağrı, sırt ağrısı
• Vajinal kanama
• Nefes darlığı, baş dönmesi, baş ağrısı, baygınlık, çarpıntı veya taşikardi (kalp hızının aşırı yükselmesi)
• Yürüme güçlüğü

Kaynak: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Gebe Bilgilendirme Eğitim Kitabı