Kırmızı alarm: El-ayak-ağız Hastalığı

Çocuğunuzun ateşi nedeniyle bir gece kendinizi acilde bulmuş olabilirsiniz. Bu pek çok ebeveynin başına gelir. Ama sorun sadece ateşten ibaret olmayabilir. Doktorla görüşen ebeveynler belki de o güne kadar hiç adını duymadıkları bir hastalıkla karşılaşılırlar. Özellikle 10 yaş altı çocuklarda görülen bu hastalık; el-ayak-ağız hastalığıdır. Yüksek ateş, bademcikte kızarıklık, ağız içinde aft ve ciltte döküntü halinde kendini gösteren el-ayak-ağız hastalığı, çocukların el, ayak ve bileklerinin neredeyse tamamını kırmızıya boyar. İleri günlerde ciltte görülen döküntüler minik içi sıvı dolu kabarcıklara dönüşür. Pütür pütür olan bu kırmızı döküntüler, kasıklarda, kalçada, dizlerin arkasında ve genital bölgede de görülebilir. Acıbadem Kadıköy Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı ve Acıbadem Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Sibel Aka, az bilinen el-ayak-ağız hastalığıyla ilgili merak edilenleri anlattı.

El-ayak-ağız hastalığı bulaşıcı mı?

Enterovirüs ailesinden coxsacki virüsünün yol açtığı el-ayak-ağız hastalığı, özellikle yaz aylarında ve sonbaharda salgına dönüşebilir. Ancak rahatsızlık, gribal enfeksiyonlarla karıştırılabilir ve yanlış teşhis koyulabilir. Çocukların yanı sıra yetişkinlerde de görülen el-ayak-ağız hastalığı bulaşıcıdır. Solunum yoluyla, tükürükle, yakın temasla ve dışkı yoluyla bulaşabilir. Yazın havuz sezonunun açılması ve enfekte havuz sularının yutulması ise ayrı bir risk oluşturuyor. Yoğunlaşan virüslerle hastalık salgına da dönüşebilir. Bu nedenle anne ve babalara büyük görev düşer. Çocuklarına ellerini sık sık yıkama alışkanlığı kazandırmaları gerekir.

Tedavisi mümkün mü?

Su çiçeğini andıran ama su çiçeğinden daha küçük boyutta olan döküntülerle hastalığın ortaya çıkardığı tablo, anne ve babaları endişeye sevk eder. El ve ayak içleri, parmak aralarının yanı sıra ayak tabanlarını da donatan içi sıvı dolu kırmızı kabarcıklar hem ağrı, sızı hem kaşıntıya neden olur. Halsizlik ve kırıklığa kulak ve boğaz ağrısı da eşlik eder. Ağız içindeki aftlar ve bademcikte kızarıklık ise yemek yemeyi işkence haline getirir. Viral bir enfeksiyon olduğu için hastalığın tedavisinde antibiyotiğin yeri yoktur. Özel bir tedavisi olmadığı gibi ilacı ve aşısı da yok. Kaşıntıyı azaltması için spreyler ve çeşitli losyonlar verilebilir. Hastalık bir hafta 10 gün içinde kendiliğinden geçerken, el ve ayaklarda sıvı dolu kırmızı kabarcıklar kuruyarak yerini lekeye bırakabilir, o da zamanla kaybolur.

El-ayak-ağız hastası çocuklar nasıl beslenmeli?

El-ayak-ağız hastalığına karşı en etkili yöntem; hijyendir. Ellerin sık sık yıkanması, kirli ellerin ağza ve yüze sürülmemesi çok büyük önem taşır. Bulaşıcı olduğundan el-ayak-ağız hastalığına yakalanan kişilerden uzak durulması gerekir. Ortamı sık sık havalandırarak içeri temiz hava girmesini sağlamak da şart. Okul ve kreşlerde ortam yüzeyleri dezenfekte edilmeli. Gerekli hijyen ve temizlik kurallarına uyulması durumunda el-ayak-ağız hastalığı riski azalır. İştahsızlık ve halsizliğe neden olan el-ayak-ağız hastalığı sırasında çocuklara çorba, yoğurt ve ağız içi yaraları azdırmayacak türden yiyecekler verilebilir. Su tüketiminin de ihmal edilmemesi gerekir.

Dr. Sibel Aka
Acıbadem Kadıköy Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı ve Acıbadem Üniversitesi Öğretim Üyesi
(Yazının Kaynağı: www.acibadem.com)